Nauka na mapach

Red. Veslava Osińska, współpraca: Places&Spaces

Aby zrozumieć zmiany zachodzące w nauce, w szczególności w szybko rozwijających się dyscyplinach naukowych (nauki medyczne, biotechnologia, nauki o mózgu) naukowcy, jak również menadżerowie, historycy i analitycy nauki badają dane naukometryczne za pomocą map. Mogą to być książki, artykuły włączając w to cytowania, patenty, czasopisma, konferencje, na których opiera się ocena dorobku naukowców, grup badawczych, instytutów i centrów badawczych. Naukowcy stosują odpowiednie modele matematyczne (science modelling dynamics) w celu wykrycia paradygmatów badawczych czy obserwacji przepływu informacji pomiędzy ośrodkami badawczymi lub osobami. Drugim, nie mniej ważnym zagadnieniem jest analiza struktury i rozwoju dziedzin naukowych oraz całej nauki w skali krajowej i globalnej.

Wystarczy mieć dostęp do dużych zbiorów danych (bardziej tu pasowałoby określenie „zdobyć” dane), a wizualizacji dokonuje się przy użyciu gotowych, specjalistyczny aplikacji, również dostępnych on-line. Na metodologię mapowania nauki wpływ mają osiągnięcia w takich dziedzinach jak: informatyka, bibliologia, statystyka, fizyka, socjologia, psychologia, naukoznawstwo historia. Tak metodologie i osiągnięcia nauki o sieciach (Network Science) szeroko wykorzystywane w modelowaniu układów złozonych stały się podstawową praktyką w wizualziacji.

Tworzeniem takich wizualizacji – map wiedzy - zajmują się interdyscyplinarne zespoły naukowców, taki jak na przykład na Uniwersytecie w Indiana. Przygotowali oni także wystawę map nauki zatytułowaną Places & Spaces . Jak podkreślają inicjatorzy, wystawa ma przede wszystkim na celu „zainspirowanie interdyscyplinarnej dyskusji na temat historii ludzkiej działalności i rozwoju nauki w skali globalnej”.

Veslava Osińska jako Polski ambasador tej wystawy, organizuje przeglądy tej kolekcji podczas konferencji krajowych a także na zamówienia.